Patatesin ve tütünün ana vatani neresidir?

Patatesin anavatanı Güney Amerika’dır.

Patates tam 8 bin yıldır bizimle, Güney Amerika’da And Dağları’ndaki Kızılderililerin yetiştirmeye başladığı bu kök sebze, Avrupa’ya 16’ncı yüzyılda intikal etmiş, bizim topraklarımıza ulaşması ise biraz daha zaman almış. 200’den fazla çeşidi bulunan patates, 1850’lerin başında Rusya ve Kafkasya’dan Doğu Karadeniz’e oradan da Sakarya’ya ulaşmış.

Tütünün Anavatanı

Günümüzde tarım, ticaret, sanayi sektörlerinde taşıdığı önem dolayısıyla Dünyanın bir numaralı ürünleri arasında yer alan tütün yarattığı yan sanayi ve çeşitli hizmetleri çok geniş kullanım alanı ve sigara tiryakileri ile önemini gelecek yıllarda da sürdürecektir.

Tütünün ana vatanının neresi olduğu konusu kesin olmamakla birlikte Amerika kaynaklı görüşler daha ağırlıklıdır. Anavatanı neresi olursa olsun, tütünün Dünyaca tanınması, Amerika Kıtasının keşfi ile Avrupa’ya getirilmesinden sonra olmuştur.

Amerika’da Yukatan adasında yaşayan Maya’lara ait tarihi taşlar üzerindeki resimlerde ve Kuzey Ohio bölgesindeki höyüklerdeki eserlerde tütünün kullanılma şekillerine ve pipo resimlerine sık sık rastlanmaktadır. Kristof Kolomb ve arkadaşları San Salvador adasına ayak bastığı zaman ada yerlilerinin ağız ve burunlarından dumanların çıktığını görmüşler ve bu dumanlarında kurutulmuş tütün yaprağı olduğunu öğrenmişlerdir. Kolomb yerlilerin tütünü ağızda çiğneyerek, pipo içimine benzer bir sistemle tüttürmek, buruna çekmek sureti ile kullandıklarını görmüştür.

Günümüzde çağdaş botanistler patatesin anavatanının Güney Amerika’dır.

Öyle ki patates And dağları’nda yabani türler olarak belirmiş ve buradan Kolombiya ve Venezuela’ya oradan da Şili ve kuzey Arjantin’e gelmiştir. En sonunda tüm türler Peru’da ekilmeye başlamıştır.