İslam Dininin özellikleri nelerdir?
İslâm’dan sonra Allah yeni bir din göndermemiş ve kıyamete kadar da göndermeyecektir. İslâm, önceki dinleri tasdik etmekle beraber, zamanla bozulmaya uğradıkları için bu dinlerin hükümlerini ortadan kaldırmıştır.
2) İslâm dini evrenseldir.
Her çağın ihtiyacına cevap veren, hiçbir zaman diriliğini kaybetmeyen İslâm, belli bir ırk veya topluluğa değil, bütün insanlara hitap eder.
3) İslâm fıtrî bir dindir.
Bu yüzden onun yüce esasları insanın yaratılışına uygundur. Pozitif bilimlerin belirlediği ilkelerle de çelişmez. Çünkü pozitif bilimlerin ilkelerini de dinin esaslarını da koyan Allah’tır. Kaynak bir olunca bunların arasında çelişki de söz konusu olamaz.
4) İslâm kolaylık dinidir.
İslâm kolaylık dinidir, güçlük dini değildir. Allah, dini insanları sıkıntıya sokmak için değil, aksine onları hem dünyada hem ahirette mutlu kılmak için göndermiştir. Durum böyle olunca mutluluğa götürecek vasıta olan dinin, insanları mutsuz yapacak zorlukları bünyesinde taşıması düşünülemez.
5) İslâm sosyal adaleti sağlayan bir dindir.
İslâm dini, sosyal adaleti ve sosyal dayanışmayı emretmiş ve bunun sağlanması için de bazı tedbirler getirmiştir. Zengin ile fakirin birbirine yaklaşması için zekât ve sadaka vermeyi farz kılmış; bunun yanı sıra faiz, kumar, karaborsacılık gibi zahmetsiz ve emeksiz para kazancı ile savurganlık, eksik ölçme, başkalarını kandırma, adaletsizliğe yardımcı olmak gibi kötülükleri kesinlikle yasaklamıştır.
6) İslâm barış dinidir.
Zaten İslâm, barış içinde yaşamak demektir. Müslüman da, kendini Allah’a teslim eden ve insanlarla barış içinde yaşayan kimse demektir.
7) İslâm güzel ahlâk dinidir.
Ahlâkın İslâm’da büyük önemi vardır. Peygamber Efendimiz “Ben güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim.”(Muvvata, hüsnü’l-hulk,8) diyerek İslâm’ın güzel ahlâk dini olduğuna işaret etmiştir. İslâm dini hakkı gözetmek, başkasına karşı iyi davranmak, yardım etmek, çalışıp başkasına el açmamak, yumuşak huylu, fakir ve yoksullara karşı şefkatli olmak, utanma duygusuna sahip olmak, çocuklara iyi davranmak, cömert olmak gibi pek çok ahlâkî ilkeler getirmiş, bu ilkelerle insanların mutlu olmasını sağlamıştır.
8) İslâm iyiliği emreder, kötülüğü yasaklar.
İslâm toplum yapısını sağlam tutmak için iyiliği emir, kötülükten men kurumunu getirmiştir. Bu kurumun görevi, bir insanda veya bir toplumda görülen herhangi bir kötü hareketi ona hatırlatmak ve iyilik yolunu tavsiye etmektir. Sırf Hakkın rızası ve toplumun selâmeti için yerinde yapılan kırıcı ve hissî olmayan eleştiri, toplumun karakterini bozulmaktan korur.
9) İslâm temizliği emreder.
İslâm, maddî ve manevî temizliği emretmiş, ibadet yapmak için temiz olmayı şart koşmuştur. Kur’anı Kerim’de temizliğe dikkat edenler övülmüş ve Allah’ın sevgisine lâyık oldukları belirtilmiştir.(Bakara 222) Peygamber Efendimiz de “temizlik imanın yarısıdır.(El-Camiu’s-Sahih, Müslim,1/203) buyurarak temizliğin dinimizde ne kadar büyük önem taşıdığını belirtmiştir.
10) İslâm ruhbanlığı yasaklamıştır.
Bu kurum, “İslâmda ruhbanlık yoktur.(Keşfu’l Hafa, 2/510) hadisi gereğince yasaklanmıştır. Dolayısıyla herkes işlediği günaha tövbe edebilir, Allah’tan bağışlanmasını da isteyebilir. Bu konuda Hıristiyanlıkta günah çıkartma işleminde olduğu gibi başkalarının aracılığına gerek yoktur. İslâm bilginlerinin vazifesi, yalnız dinî esasları açıklamaktan, vaaz ve nasihatle doğru yolu gösterip insanları aydınlatmaktan ibarettir.
11) İslâm dünya ve ahiret dengesini kurmuştur.
İslâm, Yahudilik gibi sadece beden zevklerine önem veren bir din olmadığı gibi, sadece ruhî geliştirmeyi hedef alan Hıristiyanlık gibi de olmayıp; kişinin madde ve manasına aynı mesafede yaklaşan ve dolayısıyla dünya ve ahiret dengesini kuran bir dindir.
12) İslâm hürriyet ve eşitlik dinidir.
İslâm’a göre her insan dünyaya hür olarak gelir; fikir ve düşünce hürriyetine sahiptir. Fakat hürriyetler de sınırsız değildir. Bir kişinin hürriyeti, başkasının hürriyetinin başladığı yere kadardır.
İslâm ırk, renk, dil ve servet farkı gözetmeksizin insana insan olarak değer vermiş, üstünlüğün ancak iman ve takvada olabileceğini belirtmiştir. Bu yüzden Arab’ın Arap olmayana, beyaz olanın da siyah olana takva dışında üstünlüğü yoktur.