HES açılımı nedir? HES nedir?
NestlinG
Bal Staff cevapladı 4 yıl önce
Ülkemizde elektrik enerjisi üretmek amacıyla kurulan “nehir tipi tesisler”e kısaca HES deniliyor.
HES ile Baraj arasındaki fark nedir?
Barajlar da HES’ler gibi nehirler üzerine kurulan yapılardır ancak HES ve baraj arasında bazı farklar vardır.
1. Baraj yapılarında akarsuyun önü bir “baraj” yapısı ile kapatılarak, barajın gerisinde bir rezervuar oluşturulur. HES’lerin ise barajlarda olduğu gibi biriktirmeli yapıları yoktur. Bu özellikleriyle “baraj” olarak bilinen depolamalı yapılardan ayrılırlar.
2. Baraj adı verilen tesisler, elektrik üretiminin yanısıra, sulama suyu depolama, içme suyu temini ve taşkından korunma gibi başka amaçlar için de inşaa edilebilir. Yani bir baraj hiç elektrik üretimi amacı taşımadığı gibi, bazı barajlar hem elektrik üretimi, hem de sulama suyu temini gibi farklı hizmetler verebilir. HES’ler ise sadece elektrik üretimi için inşa edilirler.
3. Barajlarda akış hızı yani debi düzenlemesi yapmak mümkündür. Bu nedenle, yağışsız ve kurak sezonda dahi elektrik üretimi söz konusudur. HES’lerde debi düzenlemesi olmaz, santralin üreteceği elektrik enerjisi mevsimlere göre farklılık gösterir. Yağışın ve nehir akışının yoğun olduğu zamanlarda elektrik üretimi artarken, kurak mevsimlerde bir HES bazen hiç elektrik üretmeyebilir.
Hidroelektrik Santraller Nasıl Çalışır?
Akarsu üzerinde “su toplama yapısı” yani “regülatör”e ulaşan su, cebri borulara aktarılır ve burada elektrik üreten alternatörlere bağlı bir türbinin çarklarını döndürmekte kullanılır. Elektrik üretiminin gerçekleştiği bu birime “santral” denir.
HES’lerdeki regülatör yapısı aracılığıyla su seviyesi kabartılır, böylece bir miktar düşü kazanılması sağlanır. Düşünün artması, üretilecek elektrik miktarının da artması demektir.
HES’ler “çevirmeli” ya da “çevirmesiz” olarak gruplandırılırlar.
Çevirmesiz HES’lerde, elektrik enerjisinin elde edileceği santral binası, akarsu üzerinde veya akarsu yakınında planlanır.
Çevirmeli HES’lerde ise su, regülatörden alındıktan sonra iletim kanallarında taşınarak santrale iletilir. Burada hedef düşünün ve dolayısıyla elektrik üretiminin artmasıdır.