Rudolf Diesel

Rudolf Christian Karl Diesel, dizel motorun mucidi Alman makine mühendisi. Buhar motorlarına uyguladığı birtakım mekanik değişiklikler sonrası, %10 performans kazancı sağladı. Bir gün Diesel bazı şeylerin normal olmadığını düşündü: Kav parçalarını ufak bir cam tüpe koydu.

Doğum tarihi: 18 Mart 1858, Paris, Fransa
Ölüm tarihi ve yeri: 29 Eylül 1913, Manş Denizi

Dizel motorun mucidi olan Rudolf Diesel, 29 Eylül 1913 tarihinde Manş Denizi’ni geçerken intihar etmiştir.

Rudolf Diesel, Alman bir ailenin çocuğu olarak Fransa’nın Paris şehrinde doğdu. Gençlik yılları İngiltere’de geçti. Ausburg ve Münih’te öğrenim gördü. 1870 yılında Fransa-Prusya Savaşı başlayınca 12 yaşındayken İngiltere’ye göç etmek zorunda kaldı. Savaşın ardından teyzesi ve amcasının yanına Almanya’ya gitti. Augsburg da ilkokula başladı. Amcası matematik öğretmeniydi ve kendisine hem Almanca hem de Matematik dersleri verdi. 14 yaşında ailesine mühendis olmak istediğini belirten bir mektup yazdı. 1873 yılında burslu olarak Augsburg endüstri okuluna başladı.

1879’da tifoya yakalandığı için okula ara vermek zorunda kalan Diesel İsviçre’ye gitti. Burada mekanik konusunda pratik yapmak için bir firmada çalıştı. 1880 yılında okula geri döndü ve birincilikle mezun oldu. Daha sonra Paris’e geri dönen Diesel, Profesör Karl von Linde’nin modern soğutma ve buz tesisi kurmasına yardım etti. Bir yıl sonra tesisin yöneticisi oldu. 1890 yılında Berlin’e taşındı. Burada Linde’ye bağlı olarak çalışmaya devam etti. Bu dönemde ilk olarak buhar makinaları üzerinde çalışmaya başladı.

Amonyak buharı kullanan bir motor icat etti ancak motor ilk çalıştırmada patladı. Bu olayda Rudolf Diesel neredeyse ölüyordu. Aylarca hastanede yattı. 1887 yılında Gottlieb Daimler ve Karl Benz’in araba motorunu icat etmesinin ardından dizel motorun icadı ile ilgili çalışmalarına başladı. Bir süre asistanlığını yaptığı fizikçi Karl von Linde’nin soğutma makinelerinde termodinamiğin uygulamalarını göstermek istedi. 1879’da bir İsviçre makine yapım firması olan Sulzar Kardeşler’e katıldı. Daha sonra Karl von Linde’nin makinelerinin üretildiği Baron Maurice de Hirsch firmasına geçti. 1892 yılında içten yanmalı makinelerle ilgili tasarımlarının patentini aldı.

1893’de yayımlanan Theorie und Konstruction Eines Rationellen Wörmemotor (Rasyonel Isı Motorunun Kuramları ve Tasarımı) kitabında yüksek duyarlıklı, içten yanmalı motorların kuramsal irdelemesini yaptı. Daha sonra sanayici Krupp ile birlikte Nürnberg’de ilk pratik motor denemesini gerçekleştirdi. 1885 yılında Paris’te bir laboratuvar açtı.

Rudolf Diesel, 1883 yılında Martha Flasche ile evlendi. Bu evlilikten Eugen, Heddy ve Rudolf adlarında 3 çocuğu oldu. 1893 yılının Ağustos ayında Almanya’nın Augsburg kasabasına geldi ve MAN A.G. (Maschinenfabrik Augsburg-Nürnberg)’de 3 metrelik demir silindirli, pistonlu bir düzenteker oluşturdu. Diesel buna Atmosferik Gaz Motoru adını verdi. 1896 yılında yeni motor sistemini tanıttı.

Diesel’in motorlarına tüm dünyadan talep gelmeye başlamıştı. Onun motorları artık gemilerin, elektrik santrallerinin, pompaların ve rafinerilerin standart motorları haline gelmişti.

Rudolf Diesel, 29 Eylül 1913 tarihinde 55 yaşındayken deniz kuvvetlerinin çağrılısı olarak İngiltere’ye gitmek için Hamburg limanında bindiği Dresden vapurunda Manş Denizi’ni geçerken intihar etti. Ölüm tarihini, bir gün öncesinden günlüğüne yazmıştı. Ölüm nedeninin intihar mı yoksa cinayet mi olduğu hiç anlaşılamadı.

Dizel motoru

Ucuz yakıttan yüksek yüzdeli verim sağlaması Diesel motorların hızla yayılmasına imkan sağladı. İlk örneği 1892 yılında Rudolf Diesel’in gerçekleştirdiği diesel motoru, 1898’den sonra ABD ve Kanada’da üretilmeye başlandı. Önceleri geniş yer kaplaması özelliği nedeniyle endüstride kullanılmaya başlanan dizel, daha sonra gemilerde, teknolojik gelişmelerle kara taşıtlarında da yaygınlaştı.

Dizel motorunun çalışma prensibi

Dizel motoru içten yanmalıdır. Piston aşağı inerken, silindire hava dolar. Piston yukarı çıkınca bu hava sıkıştırılır. Sıkıştırma oranı benzininkilerden çok yüksek olup (1, 12 ile 1, 25 arası) mertebesinde olduğu için, havanın sıcaklığı 500°C’nin üstüne çıkar. Piston üst ölü noktaya yaklaşırken, silindire, üstteki bir enjektör memesinden yakıt püskürtülür. Yakıt sıkıştırma sonucu ısınmış olan havayla karışınca, kendiliğinden tutuşur. Mazot 80°C’den itibaren tutuşmaya başladığı için yangın tehlikesi benzininkine oranla daha azdır. Dizel motorların bitkisel yağlardan, tabii gaz ve benzinlere kadar akla gelen her yakıta uygulanabilme özelliği vardır.