Hızlı Okuma Belleme Teknikleri
4. Eleştirin, Mantık Bozukluklarını Bulun
Aktif zihin metin içeriğini daha yoğun ve doğru kavramaktadır. Zihin aktivitesini arttıran en önemli faktörlerden biri eleştirebilme ve mantıksal ilişkileri yakalayabilme yeteneğidir. Okuma bir imajinasyon sürecidir. Okuyucunun zihninde bir dizi film oluşur. Eğer kişi roman okur gibi kendini kaybeder ve okuduğu metnin oluşturduğu hayali filmi takip etmekle yetinirse pasif imajinasyon yapmış olur. Pasif imajinasyon, televizyon seyretmeye benzer şekilde zihnin yeteneklerini köreltmektedir. Okuma sırasında okuduğumuz metne ilişkin eleştirel ve mantıksal değerlendirmeler kavrama düzeyinin arttırılması için son derece önemlidir. Bu çerçevede aşağıdaki metni okuyunuz ve mantık hatalarını, çelişkileri tespit ediniz:
“Çok sayıda konu üzerinde kısıtlı bir zaman sürecinde karar almakla yükümlü olan örgütler için zamanın etkin kullanımı önemli değildir. Ancak yasama meclislerinde zamanın kullanımının farklı boyutları vardır. Bir yandan gündemlerindeki binlerce işi belli bir dönemde bitirmek zorundadırlar, değer yandan bu işleri tartışmaları şart değildir. Çünkü milli ve milletlerarası politikaların oluşumu parti içinde ve partiler arasında, toplumum ilgili ve etkilenen gurupları arasında, bilim adamları ve teknik uzmanlar arasında bir dizi tartışma ve görüş alışverişi gerektirdiği için bol zaman bulunabilir. Ancak yasama sürecinde gereğinden fazla zaman harcanmasına yol açan bazı işler söz konusudur. Rutin olarak yapılan ve daha az zamanda yapılması halinde yasamanın zaman kullanımı açısından çıktısını etkilemeyen oylama ve yoklama işlemleri bu çerçevede dikkate alınmalıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çeşitli oylama ve yoklama şekilleri söz konusu olmuştur. İçtüzüğe göre Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde işaretle oylama, açık oylama ve gizli oylama olmak üzere üç tip oylama yapılmaktadır. açık oylama üyelerin el kaldırmaları veya tereddüt halinde ayağa kalkılarak sayılma suretinde;, gizli oylama üzerinde üyelerin ad, soyad ve seçim çevrelerinin yazılı olduğu oy pusulalarını kutuya atmaları; elektronik oylama mekanizmasının çalıştırılması veya üyelerin adları okunarak kabul, ret veya çekimser şeklinde oylarını yüksek sesle söylemeleri ve böylece oyların Divan Üyelerince kaydedilmesi yollarından biriyle, İşaretle oylama ise üzerinde hiçbir işaret bulunmayan yuvarlakların kürsüden kutuya atılması suretiyle yapılmaktadır.”
Benzer bir çalışmayı aşağıdaki metin üzerinde yapınız: Bu defa “sayı, isim ve olay yeri” bilgilerine özellikle dikkat ediniz.
23.12.1987 tarihinde Orta Doğu Teknik Üniversitesinde teneffüs esnasında Salih Benekli ile insanoğlunun kapasite zenginliği üzerinde sohbet ediyorduk. Söz, insanın fizyolojik bedeninin çalışma düzeninden, beyin kapasitesine, inanın ruhsal kimliğine kadar bir çok konu arasında dolaştı. Hafıza, telepati, durugörü, hipnoz, meditasyon, dikkat, analiz, deha gibi bir çok kavramı tartıştık.
Konuşma esnasında saat 24.00 sıralarında Felsefe Bölümü öğrencisi Yaşar Yılmaz da bize katıldı. Anthony Robbins’in Sınırsız Güç kitabından, Jack Ansign Addington’ın “Yüzde 100 Düşünce Gücü” kitabına kadar bir çok kitabı birlikte eleştirdik.
Sohbetle, ilginç gerçekleri hatırladık beraberce. İnsanların beyin kapasitelerinin kullanımına ilişkin tespitler her dönem değişiyordu. 1960’larda kapasitenin % 30’unun, 1980 lerde %20’sinin ve 1990’larda % !0’unun kullanıldığı sanılıyordu. Beyin son bir kaç yılda çok daha doğru tanımlandı. Kafatasımızın içinde 15 milyar nöron varmış ve biz gerçekte potansiyelimizin sadece binde birini kullanıyormuşuz.
Ayrıca insanların %80’inin dikkat yeteneği zayıfmış. Bu kadar çoğunluk her duyduğuna ölçüp biçmeden inanabiliyormuş. Bu yüzden asılsız iftiralar mutlaka etkili oluyormuş. Yine bu yüzden insanlar birbirlerini çok iyi anlıyorlarmış. Kütüphanedeki konuşmamız çok uzamıştı. Yaşar ile Salih çalışmaya devam etti. Ben saat 00.36’da ayrıldım.
Kemal Kara’nın günlüğünden…
1.Okuduğunuz yazıda tespit ettiğiniz mantık hatalarını yazınız.
2.Yazıda geçen sayısal bilgileri(tarih ve sayılar) yazınız.
3.Yazıda geçen isimleri yazınız.
4.Yazıda geçen olayları, (olay tasviri ve konular fikirleri) yazınız.
5. Yakalayamadığınız Anlamları Tahmin Edin
a) Aşağıdaki metinde boşlukları tahmin ederek doldurunuz.
Tembelliğin ne ol…………… ve insanların başına nasıl çoraplar ör…………….. düşündünüz mü? Bu s………… çok mu çocukça?
Hemen her….. tembelliğin kötü ol………………… bilir ve kimse t……………. olmayı kabullenmek ………mez. Ama acaba kaç ……….. gerçekten tembel olup olmadığını a…….tırmıştır?
Tembellik ya zihinsel, ya bedensel ya da her ikisi b…………. yaşanır. İnsanların büyük bir kısmı z………….ini, önemli bir kısmı b…………. ini ve yine çok önemli bir kısmı hem b…………….. hem de z………………… çalıştırmazlar.
Dinlenmek kastıyla uzun uzun otu…………, televizyon ………………k, müzik d……………., dedikodu y…………..k kontrolsüz hayal k………….. gibi işlerle meşgul olan insan bunları y……….. anda tembellik tuzağına d…………….ür.
Oysa hayat duraksamadan d……….. eden “hareketlilik ve aktiflik” prensibi üzerine kuruludur. Atomlardan galaksilere kadar; mikroplardan balinalara k……….. yaratılışa itaat eden bütün varlıklar amansız bir har…………..lik. furyasında çırpınır.
Bakınız tembel ve durağan i………………… başlarına neler açılıyor: Bedensel t……………………. içerisinde olan i……………… vücudunda toksik birikimler oluşur. Koşuşturmayan insanın v……………………. zehirli maddeler atılamaz. Dokular yağ b………………. ve kilitlenmeye başlar. Hücrelere oksijen ve besin dağılımı iyi yap…………ca vü……… hızla yaş…………….. başlar. Bunu fiziki güç kaybı, kas zayıflığı, yorgunluk t……………… eder. Bedensel ……………..ğin derecesine göre kireçlenme, zaman içerisinde felç ve daha bir yığın h………………. bedene hücum eder.
Zi………. t……………k aktif düş……………., zihni kontrolsüz olarak harici ve dahili telkinlerin tesirine bırakma durumudur. …………insel t…………. alışan kişi bey………. sinirsel bağlantılarını aktif bir şekilde kul…………… için zeka ………..ler.
Bu egzersizi normal metinler üzerinde uygulayın: Birer kelime atlayarak okuyun ve kavrama düzeyinizi kontrol edin. Kelime atlayarak okurken beyninizin ne anladığını sürekli sorgulayın. Bu çalışmayı biraz tekrar ettikten sonra bu defa cümleleri atlayın. Bir cümleyi okuyun diğerini geçip gelen cümleyi okuyun. Ne kavradığınızı sorgulayın.
b) Aşağıdaki cümleleri uygun kelimelerle tamamlayınız.
-Bizi çağırıyorsunuz. Ama üzgünüz yarın …………… -Ben ……… sabah saat 5.00’te…..
-Onlara çok kızıyorum. Sonunda …….. kavga …… -Boşuna ….. Onlar ……… ikna…
-Ben asla TV ……….. Çünkü ………….. köreltiyor. -Başım ……… ilaç ……?
-Bana kalırsa oraya asla …………………. -Emrediyorum. …… kitabı ……..!
-Beni dinleseydin bu olaylar …………….. -Ohh! Bugün hava ………….
c)Aşağıdaki cümleleri okuyarak değerlendiriniz ve olayın ayrıntısını tahmin ediniz.
-Kafam karıştı, bu yemek sanki bozuk.
-Arıyorum, bulamadım. Girerken ayakkabılarımı buraya bırakmıştım.
-Çabuk gaz maskesi alın. Pencerelerinizi kapatın. Bodrumu hazır tutun.
-Çarpıştılar. Yardıma gidiyorum. Sen hemen ambulans çağır.
-Allah’ın biliyorsun, topraklarımız çatladı. Bu bahar, bu yaz. Allah’ım
-Izgara hazır mı oğlum. Kömürleri dumanlandırdın mı?