REASÜRANS TERİMLERİ

A
AÇIK TEMİNAT (OPEN COVER)
Reasürör tarafından muayyen hudutlar içinde verilmiş açık bir teminat şekli olup, reasürans devrinin tamamen sedanın şeçimine bırakıldığı, ancak, reasürörün devredilen riskleri kabul zorunluluğunun bulunduğu, bir tür bölüşmeli reasürans anlaşmasıdır. Reasürörün sorumluluğu, Eksedan reasürans anlaşmalarında olduğu gibi, saklama payının bir katı veya belirli bir miktar olarak belirlenmektedir. Bu tür anlaşmalar, devredilen riskler üzerinde denetim miktarının bulunmaması, düzenli iş devri ve prim akışının olmaması, sedan şirketin anlaşmayı kötü riskler için kullanabilme imkanı nedeniyle, reasürör açısından cazip değildir.

ASGARİ DEPO PRİMİ (MINIMUM AND DEPOSIT PREMIUM)
Hasar Fazlası (Excess of Loss) anlaşmalarında, reasüröre asgari olarak ve peşinen ödenen teminat bedeli. Reasürörün primi, sözleşme şartlarına ilişkin sorumlulukları karşılığında, sedan şirket tahmini prim gelirinin belli bir yüzdesi olarak belirlenmekte ve sözleşme döneminin hemen başında peşin veya dönem içinde taksitler halinde reasüröre ödenmektedir. Bu prim gelirinin tahmin edilenden az olması halinde ise, depo priminin asgari olmak şartı mevcut ise, reasürör tarafından sedana bir prim iadesi yapılmamaktadır.

AYARLAMA (ADJUSTMENT)
Özellikle Hasar Fazlası (Excess of Loss) reasürans anlaşmalarında, reasürörün, sedan şirket net saklama payını aşan sorumlukları karşılığında alması gereken primin kesin olarak bilinmesi, dönem sona ermeden mümkün olmadığı için, sedanın tahmini prim gelirinin belli bir yüzdesi, yıl içerisinde peşin veya taksitler halinde reasüröre ödenmekte ve sözleşme döneminin sonunda, Asgari ve Depo Primi şartına bağlı olmak kaydıyla ayarlama yapılmaktadır.

AZAMİ İYİNİYET (UTMOST GOOD FAITH)
Sigortacı ile reasürörü arasındaki ilişkinin temelinde iyiniyet yatar. Buradaki azami kelimesi, akdin gerçekleştirilmesi anında tarafların karşılıklı olarak birbirlerine, risk hakkında bildikleri her türlü hususudur.
Sigorta sözleşmesinin oluşturulması aşamasında her iki taraf için de söz konusu olan ortak nokta, tamamen karşı tarafın vermiş olduğu bilgiye güvenmek durumunda olmalarıdır. Taraflardan birinin iyiniyetli olmaması nedeniyle karşı tarafa gerçek olmayan bilgi vermesi, karşı tarafı yanıltmak ve istemediği bir sözleşmeye girmesini sağlamaktır ve iyiniyet prensibinin ihlali, karşı tarafa sözleşmenin feshi hakkını vermektedir.

B
BİLDİRİME BAĞLI HASAR FAZLASI (REPORTİNG EXCESS OF LOSS)
Hasar fazlası reasüransının, belirli bir rakamı aşan rizikoların reasüröre bildirimine dayanan özel bir türüdür.

BİRİKİM (KÜMÜL)
Belirli bir rizikonun gerçekleşmesi sonucunda çok sayıda sigorta konusunun birlikte etkilenmesi durumudur.

BOUQUET ESASI
Bölüşmeli reasürans anlaşmalarında, reasürans plasmanın birlikte yapılması, kar komisyonunun birkaç trete veya branş için müşterek hesaplanması yöntemidir.

BÖLÜŞMELİ OTOMATİK REASÜRANS ANLAŞMALARI
Reasürörün, sigorta poliçelerinin prim ve hasarına belirli bir oranda katıldı otomatik reasürans anlaşmalarıdır.

C – Ç
CARPENTER PLANI (CARPLAN)
Sedanın net saklama payının farklı riziko sınıfları için ayrı ayrı belirlediği bir hasar fazlası anlaşması türüdür.

CLEAN-CUT
Reasürans anlaşmasının sona ermesi halinde, reasürörün carî rizikolar ve muallâk hasarlarla ilgili sorumluluğunun da aynı anda sona erdirilmesini öngören hesaplaşma sistemidir.

CUT-THROUGH KLOZU
Sedanın tasfiyesi halinde, reasürörün doğrudan orijinal sigortalıya karşı sorumlu olacağını öngören klozdur.

ÇALIŞTIRICI KLOZ (OPERATIVE CLAUSE)
Bölüşmeli otomatik reasürans anlaşmalarında yer alan ve sedanın reasüröre devir yapmayı kabulünü, reasüröründe bunu üstlenmesi ni hükme bağlayan klozdur.

D
DEPO PRİMİ (DEPOSİT PREMİUM)
Hasar fazlası reasürans anlaşmalarında, sedanın reasüröre teminat bedeli olarak yaptığı ve dönem sonunda ayarlamaya tabi ön ödemedir.

DİLİM (PLEN, LINE)
Genel olarak, sigorta veya reasüre edilmiş riskin, sigorta şirketi veya reasürör tarafından kabul edilmiş bir bölümünü ifade etmektedir. Sigortacılık açısından, genellikle, büyük ölçekli risklerin sigortasında görülen, riskin sigorta şirketleri arasında dilimler halinde paylaşılması uygulamasıdır. Reasürans açısından ise, Eksedan reasürans anlaşmalarında söz konusu olan ve sedan şirketin(sigorta şirketi) saklama payına eşit olan miktarı göstermektedir ve böylece, reasürans anlaşmasının azami kapasitesi, dilim adetleri olarak (10 dilim, 12 dilim gibi) ifade edilmektedir.

E
EKSEDAN ANLAŞMASI (SURPLUS)
Rizikonun, sedanın saklama payını aşan bölümünün reasüröre devredildiği bölüşmeli otomatik reasürans türüdür.

F
FİNANSAL REASÜRANSI
Belirli bir meblağın zaman içinde sağlayacağı yatırım gelirinden hareketle geliştirilen bir reasürans yaklaşımıdır.

G
GERÇEKLEŞEN HASAR (INCURRED LOSS)
İlgili yılın ödenen hasarına yıl sonu muallak hasar karşılığının eklenip bir önceki yıldan devreden muallak hasar karşılığının düşülmesiyle bulunan hasarb rakamıdır.

H
HASARDA İŞBİRLİĞİ KLOZU (CLAIMS COOPERATION CLAUSE )
Reasürans tretelerinde bulunan bir klozdur. Reasürans tretesini etkilemesi muhtemel hasarlarda, reasüröre erken ihbarı öngören, reasürör ile sigorta şirketinin, hasar durumunda işbirliği yapmasını ve sigorta şirketinin, reasürörün onayı olmaksızın hasar ödemesinde bulunamayacağı şartını getiren bir klozdur.

HASAR FAZLASI ANLAŞMASI (EXCESS OF LOSS)
Belirli bir miktarı geçen hasarların teminat altına alındığı,bölüşmeli olmayan reasürans anlaşmasıdır.

HATA VE İHMAL KLOZU ( ERRORS AND OMISSIONS)
Reasürans anlaşmasının uygulanması sırasında bir yanlışlık yada unutma sonucu sedanın mağdur olmamasını öngören klozdur.

İ
İHTİYARİ REASÜRANS (FACULTATIVE REINSURANCE)
Her riskin teker teker ve birbirinden bağımsız olarak değerlendirildiği, reasürans şeklidir. Sigorta şirketinin devir, reasürans şirketinin ise kabul zorunluluğu yoktur ve her iki taraf, kendi çıkarına uyduğu taktirde devir veya kabul etmektedirler.

Sigorta şirketleri, anlaşmalı reasürans kapasitesinin tükenmesi, ilgili riskin anlaşmalı reasürans kapsamında olmaması, trete dengesinin bozulmak istenmemesi veya reasürans politikalarını ilgilendiren herhangi bir nedenle ihtiyari reasürans yoluna başvurabilmektedir.

İSTİKRAR KLOZU ( STABİLİTY-INDEX ClAUSE)
Özellikle tasfiyesi zaman alan hasarlara ilişkin hasar fazlası anlaşmalarında, enflasyonun reasüröre olumsuz etkisini azaltmayı amaçlayan bir klozdur.

K
KADER BİRLİĞİ İLKESİ (FOLLOW THE FORTUNES)
Reasürans anlaşması kapsamındaki işlerde belli şartlar altında sedanın kaderinin reasürör tarafından paylaşılmasıdır.

KAPASİTE (CAPACITY)
Bir sigorta veya reasürans şirketinin bir riziko veya branş bazında sigorta veya reasürans teminatı vermeye hazır olduğu miktardır.

Bir sigorta şirketi açısından kapasite, reasürans desteğini de hesaba kattıktan sonra, ilgili riziko itibariyle şirketin sigorta edebileceği en yüksek miktardır. Bu nedenle, reasürans, sigorta şirketinin sigortalama kapasitesini artıran bir unsurdur.

Reasürans şirketi açısından kapasite ise, sigorta şirketine sağlayabileceği reasürans teminatının sınırlarını belirlemektedir.

KÂR KOMİSYONU (PROFIT COMMISSION )
Sigorta şirketi ile sigorta aracısı veya sigorta şirketi ile reasürans şirketi arasında, yazılan veya devredilen işlerin kârlılığına göre tespit edilen ilave bir komisyondur.

KESİN HESAPLAŞMA YÖNTEMİ (CLEAN-CUT BASIS )
Bölüşmeli reasürans anlaşmasının feshedilmesi halinde, reasürörün Cari rizikolar ve muallak hasarlarla ilgili sorumluluğunda, aynı anda sona erdirilmesini tanzim eden hesaplaşma sistemidir. Sedan şirket ile reasürör arasındaki resürans sözleşmesinin sona ermesi veya yenilenen sözleşmedeki reasürör payının değişmesi ile birlikte, reasürörün, cari sözleşme kapsamındaki poliçelere ait sorumlulukları, muallak hasarın belli bir oranı hesaba alınarak sona ermektedir. Bunun yanı sıra, söz konusu poliçelere ilişkin sorumluluklar, yeni sözleşmenin şartlarına uygun olarak başka bir reasüröre devredilmektedir. Portföy çıkışı ve portföy girişi adı altında, prim ve muallak hasarın belli bir miktarının yeni reasüröre devri, bu hesap sisteminin en önemli özelliğidir.

KOASÜRANS
Bir rizikonun birden fazla sigortacı tarfından ortaklaşa teminat altına alınmasıdır.

KOTPAR ANLAŞMASI ( QUOTA SHARE)
Reasüröre her poliçeden, önceden saptanmış belirli bir limit dahilinde ve sabit bir orana göre devir yapılmasına olanak veren bölüşmeli otomatik reasürans türüdür.

O
OTOMATİK REASÜRANS ANLAŞMASI (TRETE REASÜRANSI)
Başlangıçta saptanan koşullar çerçevesinde reasürörün sedana belirli bir süre için otomatik teminat sağladığı anlaşmalardır.

P
PARA BİRİMİ DALGALANMALARI KLOZU ( CURRENCY FLUCTUATIONS CLAUSE)
Hasar fazlası anlaşmalarında yer alan ve farklı bir para birimi ile ifade edilen hasarların nasıl değerlendirileceğini belirleyen klozdur.

PEŞİN HASAR (CASH LOSS)
Reasürans sözleşmelerinde bulunan ve gerekli belgelerin eksiksiz olması ve hasarın belli bir miktarın üzerinde olması kaydıyla, reasürörün periyodik hesaplaşmayı beklemeden, hasarı sedan şirkete hemen ödemesidir.

POOL ANLAŞMALARI
Hasarların tamamen yada kısmen üye şirketler tarafından ortaklaşa paylaşıldığı reasürans düzenlemeleridir.

R
REASÜRANS KOMİSYONU
Sedan şirketin istihsal giderleriyle bir kısım genel masraflarının karşılanması amacıyla, reasüröre devrettiği prim tutarı üzerinden aldığı komisyon.
RETROSESYON (RETROCESSION )

Reasüransın reasüransıdır. Resürans yoluyla kabul edilen işlerin, tekrar reasüre edilmesidir. Reasüre edilmiş risklerin devri retrosesyon olarak adlandırılmakta, bu şekilde iş kabul eden reasürans şirketine ise “retrosesyoner” (retrocessionarie) denmektedir.

RUN-OFF
Reasürans anlaşması sona erdiğinde, potföydeki rizikoların doğal sona eriş tarihlerine kadar reasürörün sorumluluğunun devam etmesini öngören hesaplaşma sistemidir.

S
SAKLAMA PAYI (RETENTION)
Sigorta şirketlerinin, sigorta etmiş olduğu riske ilişkin olarak, reasüröre devretmeyip, üzerinde tutmuş olduğu kısma saklama payı denir.

SEDAN ŞİRKET (CEDING COMPANY)
Yazmış olduğu direkt işlerin belli bir kısmını veya tamamını reasürans yoluyla reasürans şirketine devreden sigorta şirketidir.

Her sigorta şirketi, çeşitli branşlarda sigorta ettiği rizikoları, mali yapısı ne denli güçlü olursa olsun tamamını üzerinde tutmayıp, reasürans yoluyla devretmek durumunda olduğu için aynı zamanda birer sedan şirkettir.

SÜRE KLOZU ( HOURS CLAUSE)
Bir hasar fazlası anlaşmasında, sedanın nihai net hasarını saptayabilmek için olaydan sonraki kaç saat içindeki hasarların hesaba katılması gerektiğini belirleyen klozdur.

W
WORDİNG
Reasürans anlaşmasının hükümlerini içeren metindir.

Y
YÜKÜMLÜLÜK KARŞILAMA YETERLİLİĞİ (SOLVENCY MARGIN)
Bir sigorta veya reasürans şirketinin varlık değerinin yükümlülüklerini karşılayabilecek yeterlilikte olduğunu gösteren bir orandır. Şirketin sorumluluklarını karşılayabilecek ölçüde güçlü bir mali yapıya sahip olduğunun belirlenmesi bakımından önemlidir. Kısa ve uzun vadeli işler için ayrı ayrı hesaplanmakta olan Yükümlülük Karşılama Yeterliliği, genel branşlar itibariyle prim ve hasar esasına göre, uzun vadeli işlerde ise şirketin varlık ve sorumluluklarının yıllık aktüeryal değerlemesine göre belirlenmektedir.

Z
ZEYİLNAME (ADDENDUM)
Yürürlükteki reasürans anlaşmasında yapılacak değişiklikleri gösteren ve tarafların imzasıyla geçerlilik kazanan belgedir.