Üzümü şarap fabrikasına satmak caiz midir?

Üzüm suyunu Müslüman olmayan bir içki imalâtçısına satmak İmam-ı Âzam’a göre caiz, fakat İmam-ı Ebû Yusuf’la İmam-ı Muhammed’e göre caiz değildir. Ama üzümün kendisini böyle kimselere satmayı her üç imam da meşru saymaktadır. Çünkü “Günah üzümün kendisiyle değil de, değişik bir muameleye tâbi tutulduktan sonra meydana gelmektedir” deniliyor.

Fakat üzümü ve üzüm suyunu şarap imal eden Müslümana satmak, haram işlenmesine ve günaha yardımcı olunacağından caiz değildir.1

Şafiî mezhebine göre de üzümü ve üzüm suyunu şarap yapan kimselere satmak caiz değildir. Meşru görülmemiştir.

Üzüm ve üzüm suyunu satın alan kimsenin bunu ne şekilde kullanacağı kesin olarak bilinmiyorsa, bu satışta bir mahzur olmaz. Üzümü satın alan kimse sirke imalâtçısı ise, helâl bir işte kullanacağından, satmak meşrudur. Veya içki imalâtçısı olmayan bir tüccar almışsa, daha sonra da götürüp bunları şarap yapılan yere vermişse, bundaki mes’uliyet satıcıyı içine almaz. Çünkü satıcı meşru olan bir satış yapmıştır.

Şu husus da unutulmamalıdır:
Helâlinden kazanılan bir mahsulü hırs gösterip, birkaç kuruş fazla kazanmak niyetiyle, içki yapımında kullanılan veya kullanma ihtimali olan yerlere satmak şuurlu bir mü’minin başvuracağı bir yol olmasa gerektir. Çünkü üzümü gerek kurutarak, gerekse pekmez ve benzeri birşey yaptıktan sonra satmak en selâmetli yoldur. Helâl dairesinin her türlü meşru yola kâfi geleceğini bilip, ona göre davranmak en uygunudur.