Artırmak mı, arttırmak mı?

Yazarken en fazla kafa karıştıran sözcüklerden ikisi: Artırmak ve Arttırmak. Peki hangisi doğru veya aralarında bir fark var mı?

Artırmak ile Arttırmak arasında herhangi bir fark yoktur. Şöyle ki: Söz konusu kelimelerin kökü ‘art-‘ fiilidir. Türkçede öteden bu yana kullanılan faktitif (ettirgenlik / oldurganlık) ekleri ise şunlardır: ‘-r , -t , -dır’

Türkçe; gerek çok uzun zaman öncelere dayanan tarihi, gerekse yayıldığı geniş coğrafya ile ses (fonem) ve yapı (morfem) açısından hayli çeşitlilik gösteren bir dildir.

Ve aynı manaya gelen 2 kelimenin ortaya çıkmasını da bu biçimde açıklamak icap eder. Geçmiş dönemlerde Türkçe’nin yayıldığı geniş coğrafyadaki kimi boylar faktitif eki olarak ‘-r’ yi tercih etmişken, kimi boylar ise ‘-dır’ ekini tercih etmiştir. Bu yüzden de ‘artır-‘ ve ‘arttır-‘ türemiş fiilleri meydana çıkmıştır.

Dolayısıyla, her 2 fiili de gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz.

Fakat işin ilginç olan yönü ise, bu iki fiilin Türkiye Türkçesi içerisinde bir arada bulunması, içlerinden birinin kullanımdan düşmemiş olmasıdır.

TDK ne diyor?

‘Artırmak’ sözcüğüne TDK tarafından verilen anlamlar:

1. -i artmasını sağlamak, çoğaltmak.
2. Bir malı başka alıcıların verdiği fiyattan daha yüksek bir fiyatla almak istemek.
3. Tutumlu davranıp biriktirmek, tasarruf etmek.
4. Herhangi bir davranışta ileri gitmek.

‘Arttırmak’ sözcüğüne TDK tarafından verilen anlamlar:

1. -i artırma işi yapılmak.
2. Yükseltmek.

Özetle: Türk Dil Kurumu’na göre her 2 kelime de ‘çoğaltmak’ manasına geliyor. Sadece, ‘artırmak’ kelimesinin ilaveten ‘biriktirme’ anlamı da mevcut.