John Gorrie

John B. Gorrie, Nevisian doğumlu Amerikalı bir doktor ve bilim adamıydı ve mekanik soğutmanın mucidi olarak kabul edildi.

Doğum tarihi: 3 Ekim 1803, Nevis, Saint Kitts ve Nevis
Ölüm tarihi ve yeri: 29 Haziran 1855, Apalachicola, Florida, ABD

Doktor olan John Gorrie klimanın fikir babası olarak bilinmektedir. Maddi imkansızlıklara rağmen yapay buz üretim makinası yapmıştır. Şu anda kullandığımız klimalara ise John Gorrie‘nin çalışma prensibiyle neredeyse aynıdır.

Yapay buz üretimi, buzdolabı ve klimanın mucididir. Dr. Gorrie’nin gazın hızlı genleşmesiyle soğutma temel prensibi günümüzdeki buzdolaplarının temel prensibidir.

Çocukluğunu Güney Carolina’da geçirdi. New York’ta College of Physicians and Surgeons de tıp eğitimi aldı. 1833 yılında, o Apalachicola, Florida’da, Körfez kıyısında bir liman kenti taşındı. Burada 2 hastanede hekim olarak görev aldı. Değişik zamanlarda John Gorrie Postmaster, Pensacola Apalachicola Banka şubesinde başkanlık, Mason Locası Sekreteri olarak görev yaptı ve Trinity Episcopal Kilisesi kurucu kilise komisyon üyelerinden biriydi.

Dr. Gorrie tıbbi çalışmalarında tropikal hastalıklarla ilgili araştırmalar yaptı. Yaptığı çalışmalar süresince iklim şartlarının, hastalıkların temel sebeplerinin olduğunu görmüştür. Buna bağlı olarakta bataklıkları kurutma ve hasta odalarının soğutulması tavsiyesinde bulundu. Bunun için odaların tavanında asılı bir buz havzasıyla odaları soğutmaya çalıştı. Soğuk hava ağır olduğu için yukarıdan aşağı doğru akıyordu. Buz kuzey göllerinden tekneyle getirilmeye başlanmasından beri Gorrie, yapay buz üretimi için çalışmalarına başladı.

1845 den sonra soğutma projelerini sürdürmek için tıbbi uygulamalarından vazgeçti. 5 Mayıs 1851 de buz üreten makinası için 8080nolu patenti aldı. Makinanın orijinal modeli ve bilimsel makalelerini Smithsonian Enstitüsü’nde yazmıştır. Maddi imkansızlıklardan dolayı Gorrie, makinasını üretmek için para toplamaya başladı, fakat bu girişimi ortağı öldü için sonuçsuz kaldı. Acımasız eleştiriler ve maddi imkansızlık sonucunda sağlığını kaybetti. Gorrie 29 Haziran 1855 tarihinde gözlerden uzak bir yerde hayatını kaybetti.

Gorrie’ nin “soğutma sistemi” nin başka bir sürümü Cumhurbaşkanı James A. Garfield zamanında, 1881 yılında kullanılmıştır. Deniz mühendisleri erimiş buz suyuyla ıslanmış içi bez dolu olan bir kutu yaptı. Daha sonra bezler üzerinde sıcak havanın tutulması sağlandı ve oda sıcaklığı düşürüldü. Bu yöntemle Gorrie’nin yaşadığı sorunların aynısı yaşandı. Odayı sürekli soğuk tutmak için çok büyük miktarlarda buz gerekliydi. Ancak bu klima tarihinde önemli bir gelişmeye yol açtı. Gorrie’nin fikirlerinin doğru olduğu kanıtlandı.